Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, οι επιβαρύνσεις της καθημερινότητας και η έλλειψη της συστηματικής ενασχόλησης με κάποια άσκηση καθιστούν το σώμα πιο ευάλωτο.
Τι είναι η θεραπευτική άσκηση;
Η θεραπευτική άσκηση είναι κομμάτι της φυσικοθεραπείας. Στόχος της φυσικοθεραπείας είναι η αντιμετώπιση του πόνου και η βελτίωση της κινητικότητας και της λειτουργικότητας. Η άσκηση χρησιμοποιείται ως μέσο πρόληψης, θεραπείας και αποκατάστασης.
Η ελλιπής φυσική δραστηριότητα, η κακή εργονομία στην εργασία, οι τραυματισμοί και η φυσιολογική αλλαγή στη σύσταση του σώματος καθώς μεγαλώνουμε οδηγούν σε σημαντική απώλεια μυϊκής μάζας και σε συσσώρευση λιπώδους ιστού. Η μείωση της δύναμης, της αντοχής και της ευκινησίας επηρεάζουν σημαντικά τη λειτουργικότητα και την ποιότητα της ζωής ενός ατόμου. Καθώς, όμως, τα κινητικά προβλήματα μπορεί να συνοδεύονται και με άλλα προβλήματα υγείας ή με χρόνιο πόνο, κρίνεται αναγκαία η εισαγωγή της εξειδικευμένης φυσικής δραστηριότητας ή αλλιώς της κατάλληλης θεραπευτικής άσκησης.
Τι βελτιώνουν τα προγράμματα θεραπευτικής άσκησης;
Βελτίωση των φυσικών ικανοτήτων
Οι φυσικές ικανότητες είναι η δύναμη, η αντοχή, η ταχύτητα και η ευλυγισία. Οι παράγοντες αυτοί συνιστούν την καλή φυσική κατάσταση, ότι δηλαδή κάποιος μπορεί να εκτελεί με άνεση τις καθημερινές του δραστηριότητες. Τα προγράμματα κινησιοθεραπείας έχουν σαν στόχο την καλή λειτουργία του μυοσκελετικού συστήματος, την ενίσχυση του καρδιαγγειακού συστήματος, τη μείωση του σωματικού λίπους και την αύξηση της μυϊκής μάζας.
Βελτίωση της επιδεξιότητας
Η καλή συνεργασία του νευρικού συστήματος με το μυοσκελετικό σύστημα έχει σαν αποτέλεσμα την επιδέξια εκτέλεση των κινήσεων. Η θεραπευτική άσκηση περιλαμβάνει προγράμματα για τη βελτίωση της ισορροπίας και τον προσανατολισμό στο χώρο, την ενίσχυση της ικανότητας του ρυθμού και της κινητικής αντίδρασης, όπως και την εξάσκηση της αίσθησης της κίνησης.
Επανεκπαίδευση ισορροπίας και βάδισης
Πρόκειται για προγράμματα ασκήσεων που αναπτύσσουν τη δυναμική (όταν κινούμαστε) και τη στατική (όταν είμαστε ακίνητοι) ισορροπία, βελτιώνουν τη νευρομυϊκή συναρμογή και ενισχύουν την ιδιοδεκτική και κιναισθητική ικανότητα. Παράλληλα εκπαιδεύεται η σωστή βάδιση ώστε να γίνεται με ασφάλεια και την ελάχιστη επιβάρυνση στο μυοσκελετικό σύστημα.
Πρόληψη πτώσεων
Οι πτώσεις είναι κοινές σε άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω, και είναι η κύρια αιτία τραυματισμού σε αυτές τις ηλικίες. Οι συνέπειες από μία πτώση μπορεί να είναι κάποια κάκωση, πόνος, μειωμένη λειτουργικότητα, έλλειψη εμπιστοσύνης του ηλικιωμένου στον εαυτό του για τις καθημερινές του δραστηριότητες, μειωμένη ανεξαρτησία και αυτονομία.
Η πλειονότητα των πτώσεων συμβαίνει εξαιτίας πολλών αλληλένδετων παραγόντων. Η δύναμη, η ευλυγισία, η ισορροπία και ο χρόνος αντίδρασης θεωρούνται ως οι πιο σημαντικοί παράγοντες κινδύνου για πτώση, οι οποίοι όμως μπορούν να βελτιωθούν. Ένας άνθρωπος, ακόμα και στα 90 του χρόνια μπορεί να βελτιώσει τη δύναμη και την ισορροπία του ώστε να καταφέρει σταθερότητα και να αποφύγει τις πτώσεις.
Σε ποιους απευθύνεται η θεραπευτική άσκηση;
Όλοι, άνδρες και γυναίκες, ανεξάρτητα από την ηλικία, έχουν την ικανότητα να προσαρμοστούν και να ανταποκριθούν με ασφάλεια σε προπόνησης αντοχής, δύναμης και επιδεξιότητας. Με τη συστηματική άσκηση βελτιώνεται σημαντικά η φυσική κατάσταση, η λειτουργική ικανότητα και η ποιότητα ζωής.
Τα προγράμματα θεραπευτικής άσκησης είναι ασφαλή για όλους, συμπεριλαμβάνοντας και τα άτομα που έχουν κάποια προβλήματα υγείας. Για την ακρίβεια, αυτά τα άτομα είναι που θα επωφεληθούν περισσότερο από το πρόγραμμα θεραπευτικής άσκησης, καθώς συστήνεται σε πολλές παθολογικές καταστάσεις.
Η θεραπευτική άσκηση εφαρμόζεται στην αθλητική αποκατάσταση, σε νευρολογικές παθήσεις, σε μυοσκελετικά προβλήματα, σε επώδυνες καταστάσεις και σε ειδικά προγράμματα πρόληψης των πτώσεων και των ατυχημάτων για την τρίτη ηλικία.
Ποια τα οφέλη της συστηματικής άσκησης;
- Ενισχύει το γλυκαιμικό έλεγχο και αυξάνει το μεταβολισμό
- Μυϊκή ενδυνάμωση, αύξηση του εύρους κίνησης, αύξηση της ταχύτητας κίνησης
- Διατήρηση και αύξηση της πυκνότητας των οστών
- Βελτίωση της ισορροπίας, του νευρομυϊκού ελέγχου των κινήσεων, βελτίωση του χρόνου αντίδρασης
- Αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου
- Βελτίωση του καρδιαγγειακού και αναπνευστικού συστήματος, αύξηση της αντοχής
- Βελτίωση της πνευματικής διαυγείας, της αυτοπεποίθησης και τόνωση της μνήμης
- Συναισθηματική και διανοητική ευεξία
- Βελτίωση των καθημερινών δεξιοτήτων
Η λειτουργικότητα μπορεί να βελτιωθεί σε κάθε ηλικία!
Πολλοί άνθρωποι μέσης και τρίτης ηλικίας παραπονούνται για απώλεια δύναμης, ενέργειας και διάθεσης. Αυτή η αδυναμία και η μειωμένη ενέργεια που συσχετίζουμε με την ηλικία, όπως η δυσκολία να περπατήσει κάποιος μία απόσταση, να ανέβει τις σκάλες, να μεταφέρει κάτι, είναι κυρίως εξαιτίας της απώλειας μυϊκού ιστού. Για την απώλεια σε μυϊκή δύναμη ευθύνεται κυρίως η έλλειψη δραστηριότητας.
Η ανάπτυξη των φυσικών και συναρμοστικών ικανοτήτων δεν περιορίζεται από την ηλικία. Τα επιστημονικά στοιχεία δείχνουν ξεκάθαρα ότι η τακτική συμμετοχή σε προγράμματα ήπιας άσκησης, είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος ώστε να μειωθεί ή να αποτραπεί η φθίνουσα πορεία της λειτουργικότητας που συνδέεται με την έλλειψη δραστηριότητας και τη γήρανση.
