Γιατί αυξάνεται η ένταση των μυών με αποτέλεσμα να τους αισθανόμαστε υπερβολικά σφιχτούς; Τι σημαίνει αυτό και τι μπορούμε να κάνουμε προκειμένου να χαλαρώσουν;
Οι σφιχτοί μύες δεν είναι απλά μια μηχανική λειτουργία, αλλά μία αίσθηση
Όταν κάποιος λέει ότι αισθάνεται υπερβολικά σφιγμένος σε μια συγκεκριμένη περιοχή, μπορεί να αναφέρεται σε πολλά διαφορετικά πράγματα. Έτσι, προσπαθούμε να αντιληφθούμε κάθε φορά, εάν:
- Αναφέρεται σε μειωμένο εύρος κίνησης.
- Το εύρος κίνησης είναι καλό, αλλά η μετακίνηση σε πλήρη έκταση γίνεται με δυσκολία ή απαιτεί υπερβολική προσπάθεια.
- Το πρόβλημα δεν είναι πραγματικά στην κίνηση, αλλά επικεντρώνεται στο γεγονός, ότι η περιοχή δεν χαλαρώνει ποτέ.
- Η περιοχή είναι χαλαρή, αλλά δημιουργεί κάποια αίσθηση δυσφορίας – μια αίσθηση που είναι δυσάρεστη μεν, αρκετά ήπια δε για να την αποκαλέσουμε «πόνο».
Σε τί οφείλεται, όμως, η αίσθηση αυτή, ακόμα κι αν ο μυς είναι στην πραγματικότητα χαλαρός;
Θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε τον πόνο ως μια αναλογία. Ο πόνος μπορεί να υφίσταται, ακόμη και αν δεν υπάρχει βλάβη στους ιστούς, επειδή προκύπτει από την αντίληψη της απειλής και κάτι τέτοιο δεν αντικατοπτρίζει πάντοτε την πραγματικότητα. Ο πόνος είναι ουσιαστικά ένας συναγερμός και οι συναγερμοί μερικές φορές στέλνουν σήμα ακόμη και όταν δεν υπάρχει πραγματικός κίνδυνος. Ίσως με έναν παρόμοιο τρόπο να μπορούσε να εξηγηθεί και η αίσθηση των υπερβολικά σφιχτών μυών.
Επομένως, η ένταση των μυών μπορεί να μην αποτελεί πραγματική απειλή, αλλά να μεταφράζεται έτσι ως αποτέλεσμα μη επαρκούς ανάπαυσης ή ροής του αίματος, η οποία θα μπορούσε να προκαλέσει μεταβολικό στρες και να ενεργοποιήσει χημικούς υποδοχείς πόνου. Επομένως, το πρόβλημα το οποίο συνδέεται με την αίσθηση αυτή, συνιστά μια προειδοποίηση της ύπαρξης έντασης ή της έλλειψης ροής αίματος (ειδικά στα νεύρα, στα οποία η κυκλοφορία αίματος έχει ελαττωθεί).
Σε κάθε περίπτωση μια τέτοια αίσθηση θα ήταν σίγουρα ενοχλητική. Μπορούμε, μάλιστα, να διαχωρίσουμε τη δυσφορία ή το αίσθημα πόνου που προκαλεί, αφού απαιτεί την κίνηση προκειμένου να εξαλειφθεί, σε αντίθεση με άλλα είδη πόνων που χρειάζονται ακινησία. Θα μπορούσαμε να πούμε, ότι ο πόνος μας προειδοποιεί να μην μετακινήσουμε μια συγκεκριμένη περιοχή, ενώ οι σφιχτοί μύες μας προειδοποιούν να κινηθούμε.
Πώς μπορούν να θεραπεύθουν οι σφιχτοί μύες;
Πιστεύεται, πως μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το αίσθημα των σφιχτών μυών με τον ίδιο τρόπο που αντιμετωπίζουμε τον πόνο – αντικαθιστώντας, δηλαδή, κάποιες από τις κινήσεις ή και ολόκληρες ασκήσεις, οι οποίες προκαλούν στο νευρικό σύστημα να αντιληφθεί την απειλή στο σώμα, όπως ακριβώς συμβαίνει με τις σκέψεις, τα συναισθήματα, τις αναμνήσεις κ.λπ.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν πολλές άλλες περιπτώσεις πόνου, ιδιαίτερα χρόνιου πόνου, που είναι πιο περίπλοκες. Σε τέτοιες περιπτώσεις ο πόνος δεν συσχετίζεται τόσο με ορισμένες κινήσεις ή στάσεις του σώματος, αλλά αντίθετα με άλλες μεταβλητές, όπως η ώρα της ημέρας, η διάρκεια του ύπνου, η συναισθηματική κατάσταση, τα επίπεδα στρες, η διατροφή, η άσκηση ή ορισμένους τυχαίους άγνωστους παράγοντες. Σε αυτήν την περίπτωση, είναι απίθανο η έλλειψη προσοχής των κινήσεων ή των ασκήσεων που επιλέγονται να είναι οι κύριοι μοχλοί του πόνου.
Ακολουθεί μια λίστα με διάφορες μεθόδους που χρησιμοποιούνται συχνά, ώστε να αντιμετωπιστεί το χρόνιο αίσθημα των σφιγμένων μυών, καθώς και κάποιες σκέψεις για την κάθε στρατηγική. Θα παρατηρήσετε ότι ορισμένες από τις προτάσεις είναι ακριβώς αντίθετες με αυτές που κάνουν συχνά οι άνθρωποι.
Xαλάρωση των μυών με stretching
Συνηθίζουμε να τεντώνουμε ενστικτωδώς τους μυς που έχουν παραμείνει στην ίδια θέση για ένα μικρό διάστημα και αυτό συνήθως μας κάνει να νιώθουμε αμέσως καλύτερα. Ωστόσο, όπως προαναφέρθηκε, οι περισσότεροι άνθρωποι που πάσχουν από χρόνιους μυϊκούς σπασμούς, έχουν ήδη δοκιμάσει αυτήν τη στρατηγική χωρίς επιτυχία, γεγονός που υποδηλώνει ότι το ζήτημα αφορά λιγότερο την κακή μηχανική και περισσότερο την αυξημένη ευαισθησία. Το πρόβλημα είναι ότι πολλοί άνθρωποι, και μάλιστα πολλοί θεραπευτές, πιστεύουν ότι η αποτυχία μερικών απλών διατάσεων δείχνει την ανάγκη για ένα πολύ πιο επιθετικό πρόγραμμα. Μερικές φορές, όμως, το επιθετικό τέντωμα μπορεί να επιδεινώσει το πρόβλημα. Από την άλλη πλευρά, το τέντωμα μπορεί να είναι συχνά αναλγητικό και χαλαρωτικό.
Είναι λοιπόν αυτός ένας καλός τρόπος για να θεραπεύσετε το μυϊκό σπασμό; Όπως με τα περισσότερα πράγματα, αν σας κάνει να αισθάνεστε καλά και ανακουφισμένοι, τότε ναι. Σε διαφορετική περίπτωση, τότε όχι.
Τεχνικές μάλαξης για το μυϊκό σπασμό
Υπάρχουν διάφορες θεραπευτικές τεχνικές προκειμένου να χαλαρώσουν και να γίνουν πιο ελαστικοί οι μαλακοί ιστοί, να «σπάσουν οι συμφύσεις» ή να «μαλακώσει η περιτονία» (εν τω βάθει μάλαξη, foam rolling, Graston, ART, IASTM), αν και κάτι τέτοιο είναι αρκετά απίθανο να αποβεί αποτελεσματικό.
Θα μπορούσαν, όμως, αυτές οι θεραπείες να μειώσουν την ευαισθησία και να κάνουν να νιώθετε λιγότερο σφιχτούς τους μυς σας; Σίγουρα! Και αυτό γίνεται επηρεάζοντας την απόκριση του νευρικού συστήματος στα επώδυνα ερεθίσματα. Υπάρχει, όμως, μια πολύ λεπτή ισορροπία που εξαρτάται από άτομο σε άτομο και από πολλές άλλες μεταβλητές. Και πάλι, αν νιώθετε καλά με αυτές τις τεχνικές, τότε μπορείτε να τις κάνετε. Σε κάθε περίπτωση είναι μια επιλογή και όχι αναγκαιότητα.
Κινητικός έλεγχος για το μυϊκό σπασμό
Πολλά είδη θεραπευτική άσκησης περιλαμβάνουν στην προσέγγισή τους τον κινητικό έλεγχο του σώματος, με σκοπό την αλλαγή στο πρότυπο στάσης και κίνησης και την εναρμόνιση του με την αναπνοή. Με αυτή τη στρατηγική μπορεί να εκπαιδευτεί κάποιος να εκτελεί λειτουργικές κινήσεις πιο αποτελεσματικά, χωρίς μεγάλη επιβάρυνση για το σώμα και δαπάνη ενέργειας, διατηρώντας χαλαρό το μυϊκό του σύστημα. Φυσικά, αν το πρόβλημα είναι πιο σύνθετο, ο κινητικός έλεγχος, και μόνο, δε μπορεί να διορθώσει τελείως το πρόβλημα.
Άσκηση με βάρη
Οι άνθρωποι τείνουν να συνδέουν την «προπόνηση δύναμης» με το να γίνουν πιο μυώδεις και σφιχτοί. Κατά τη διάρκεια της άσκησης, οι μύες φυσικά γίνονται πολύ τεταμένοι και μπορεί να τους αισθάνονται δύσκαμπτους την επόμενη μέρα λόγω του καθυστερημένου μυϊκού πόνου. Υπάρχει, επίσης, η (ψευδής) ιδέα ότι η «προπόνηση δύναμης» καθιστά τους μυς βραχύτερους και λιγότερο ευκίνητους.
Αυτές οι ανησυχίες είναι αβάσιμες. Στην πραγματικότητα, η προπόνηση αυτή, μπορεί να αυξήσει την ευελιξία, ίσως περισσότερο από τη διάταση. Δημιουργεί τοπικές προσαρμογές στους μυς που μπορούν να βελτιώσουν την αντοχή και να τους κάνουν λιγότερο πιθανό να υποστούν μεταβολική κόπωση. Και η άσκηση έχει επίσης αναλγητικό αποτέλεσμα, καθώς μπορεί να μειώσει τα επίπεδα φλεγμονής που προκαλούν ευαισθησία του νευρικού συστήματος.
Φυσικά, εάν καταπονείτε υπερβολικά τους μυς σας από την «προπόνηση αντίστασης» και δεν τους αφήσετε χρόνο για αποκατάσταση, θα γίνουν ευαίσθητοι και δύσκαμπτοι. Αλλά αν τους δουλέψετε όσο σας προτείνουν οι ειδικοί, τότε θα τους κάνετε πιο υγιείς, πιο δυνατούς και ναι – λιγότερο δύσκαμπτους και σφιχτούς.
Πηγή: https://www.physio-network.com/blog/why-do-muscles-feel-tight/
